اگر شرکت
تلاشهای خود راتنها در یک یا چند قسمت پرسود بازار متمرکز سازد، این استراتژی
بازاریابی تمرکزی نامیده میشود. این استراتژی بخصوص در مواردی که منابع شرکت
محدود است مورد استفاده بیشتری قرار میگیرد. بجای اینکه شرکت بدنبال سهم کوچکی از
یک بازار بزرگ باشد، در جستجوی سهم بزرگی از یک یا چند بازار کوچک میباشد. به
عبارت دیگر، شرکت به جای پخش امکانات خود در سطح وسیعی از قسمت های بازار، نیروهای
خود را متمرکز میکند تا موقعیت خوبی در یک یا چند منطقه بازار به دست آورد.
با اتخاذ استراتژی
بازاریابی تمرکزی، شرکت موقعیت بازاریابی قوی در قسمت بخصوصی از بازار که در آن
فعالیت دارد (به دلیل آگاهی بیشتر از نیازهای قسمت مربوطه) بدست آورده و شهرت ویژه
ای کسب مینماید. بعلاوه شرکت میتواند بعلت استفاده از تخصص در تولید، توزیع و
تبلیغات صرفه جویی داشته باشد. و اگر بازار بخوبی انتخاب شود، شرکت میتواند از
نرخ بالای سوددهی نیز برخوردار گردد.
ارزشیابی
و انتخاب استراتژی تقسیم بندی بازار[1]
استراتژی های
سه گانه بازاریابی یکسان، بازاریابی تفکیکی و بازاریابی تمرکزی آنهایی هستند که
شرکت میتواند یکی از آنها را انتخاب نماید. در عمل، شرکت ممکن است مزایای یک
استراتژی را چنان قاطع بداند که مسئله انتخاب مطرح نگردد. یا اینکه شرکتی یکی از
استراتژی ها را چنان نامناسب بداند که آن را در جریان انتخاب منظور ننماید. بطور
کلی خصوصیات فروشنده، کالا یا بازار میتواند محدودیتهایی ایجاد نماید و انتخاب را
تحت الشعاع قرار دهد. خصوصیات عمده ای که در جریان انتخاب استراتژی اثر میگذارد
عبارتند از: منابع شرکت، تشابه کالا، موقعیت کالا در مراحل مختلف عمذ کالا، تشابه
خریداران دربازار و استراتژی های بازاریابی رقابتی که ذیلاً شرح داده میشوند:
1-
منابع شرکت-
در موضوع بازاریابی تمرکزی تشریح گردید که هنگامیکه منابع شرکت بسیار محدود بوده
و اجازه پوشش کل بازار را نمیدهد، تنها سیاست ممکنه، انتخاب بازاریابی تمرکزی
خواهد بود.
2-
تشابه کالا-
که عبارت است از متفاوت نبودن خصوصیات کالا، در مورد کالاهایی که تفاوت آنها از
یکدیگر تشخیص داده نمیشود، مثل بنزین و نمک. اتخاذ استراتژی بازاریابی یکسان برای
چنین کالاهایی مناسبتر از سایر استراتژی ها خواهد بود. برعکس در مورد کالاهایی از
قبیل دوربین عکاسی و اتومبیل که تفاوتهای بین کالاها زیاد میباشد بکار بردن استراتژی
های بازاریابی تفکیکی و بازاریابی تمرکزی مناسبتر خواهد بود.
3-
موقعیت کالا
در مراحل مختلف عمر آن- تفاوتهایی را بخصوص در مراحل معرفی کالا به بازار و اشباع
بازار ایجاد مینماید. وقتی که شرکتی کالای جدیدی را به بازار عرضه میکند معمولاً
امکان ارائه بیش از یک یا چند نوع از کالا نمیباشد علاقه ابتدائی شرکت ایجاد
تقاضای اولیه است و به همین دلیل استراتژی بازاریابی یکسان را در این مرحله مناسب
خواهد دانست. ولی شرکت ممکن است کالای جدیدی را برای عرضه در قسمت مشخصی از بازار
تولید کند، در این صورت استراتژی بازاریابی تمرکزی را اتخاذ خواهد نمود. به موازات
حرکت کالا در مراحل مختلف عمر خود بطرف مرحله اشباع، شرکت تجسس خود را در مورد
نیازهای تازه آغاز میکند تا فروش کالا را افزایش داده و یا از تنزل آن جلوگیری
کند. بنابراین در مرحله رشد و بعد از آن از مراحل عمر کالا، شرکت استراتژی
بازاریابی تفکیکی را به مورد اجرا میکذارد.
4-
تشابه
خریداران در بازار- بستگی به میزان تشابه خریداران از نظر نیازها ، ترجیحات و
خصوصیات دارد. تقسیم بندی بازار ممکن است در بازارهای مشابه بکار رود تا شرکت
بتواند خریداران را بر انگیزد که ترجیحات متفاوت داشته باشند. ولی بطور کلی،
استراتژی بازاریابی یکسان برای بازارهایی که خصوصیات خریداران آنها در سطح بازار
مشابه میباشد مناسب تر خواهد بود. برعکس در بازارهایی که خصوصیات خریداران آنها
نامتجانس میباشد، استراتژی بازاریابی تفکیکی و بازاریابی تمرکزی مفیدتر خواهد
بود.
5-
استراتژی های
بازاریابی رقابتی- مربوط به فعالیت رقبا میباشد. وقتی که رقبا از تقسیم بندی
بازار استفاده میکنند برای هر شرکت دیگر که بخواهد با آنها رقابت نماید مشکل است
که از استراتژی بازاریابی یکسان پیروی نماید. زیرا مبارزه را خواهد باخت. برعکس در
مواقعی که رقبا از استراتژی بازاریابی یکسان پیروی میکنند شرکت میتواند با تقسیم
بندی بازار بویژه اگر برخی از عوامل فوق الذکر به نفع او باشد از رقابت بهره
برداری نماید.